ဓမၼပဒအေဖာ္မြန္ ၁၂

ဓမၼပဒအေဖာ္မြန္ - ၁၂
ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဓမၼပဒ ၁၂။ အတၱဝဂၢ၊ မိမိကိုယ္တိုင္

တကယ္ခ်စ္ရင္ ေကာင္းေကာင္းေန၊ စင္စင္ၾကယ္ၾကယ္ေန ( ဓ- ၁၅၇ )
ကို္ယ့္ကိုယ္ကို ခ်စ္တယ္ဆိုရင္
(မေကာင္းမႈေတြမျပဳဘဲ) ေစာင့္ေရွာက္သင့္ပါတယ္။
(ေကာင္းမႈေတြျပဳၿပီး) ေကာင္းေကာင္း ေစာင့္ေရွာက္သင့္ပါတယ္။
အရြယ္သံုးပါး (အနည္းဆံုး) တစ္ပါးပါးမွာ
ပညာရိွဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို (ျဖဴစင္ၾကယ္ေအာင္) သုတ္သင္သန္႕ရွင္းသင့္ပါတယ္။

၁၅၇. ေဗာဓိရာဇကုမာရဝတၳဳ(၁၅၇)
အတၱာနေၪၥ ပိယံ ဇညာ၊ ရေကၡယ် နံ သုရကၡိတံ။
တိဏၰံ အညတရံ ယာမံ၊ ပဋိဇေဂၢယ် ပ႑ိေတာ။

12. Attavagga: The Self 157. If one holds oneself dear, one should diligently watch oneself.
Let the wise man keep vigil during any of the three watches of the night.
b b b

သူ႕ကိုျပင္ခ်င္ ကိုယ့္ကို အရင္ျပင္ ( ဓ- ၁၅၈ )
မိမိကိုယ္ကို အရင္ပထမ သင့္ေတာ္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေနပါ။
ၿပီးမွ သူတပါးကို ဆံုးမပါ။
ပညာရိွဟာ (အျပစ္တင္ခံရလို႕) မညစ္ႏြမ္းသင့္ပါဘူး။

၁၅၈. ဥပနႏၵသက်ပုတၱေတၳရဝတၳဳ(၁၅၈)
အတၱာနေမဝ ပဌမံ၊ ပတိ႐ူေပ နိေဝသေယ။
အထညမႏုသာေသယ်၊ န ကိလိေႆယ် ပ႑ိေတာ။

158. One should first establish oneself in what is proper; then only should one instruct others. Thus the wise man will not be reproached.

A
မိမိကိုယ္ကို ေကာင္းေအာင္ၾကိဳးစားမည္။ ( ဓ- ၁၅၉ )
သူတပါးကို ဆံုးမညႊန္ျပသလိုပဲ
ကိုယ့္ကိုယ္ကိုလည္း ဆံုးမလိုက္နာသင့္ပါတယ္။
စင္စစ္- ကိုယ့္ကိုယ္ကို လိမၼာယဥ္ေက်းေအာင္
ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ဆံုးမထားသင့္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုဆံုးမႏုိင္ဖို႕ ခက္ခဲလွပါတယ္။

၁၅၉. ပဓာနိကတိႆေတၳရဝတၳဳ(၁၅၉)
အတၱာနေၪၥ တထာ ကယိရာ၊ ယထာညမႏုသာသတိ။
သုဒေႏၲာ ဝတ ဒေမထ၊ အတၱာ ဟိ ကိရ ဒုဒၵေမာ။

159. One should do what one teaches others to do; if one would
train others, one should be well controlled oneself.
Difficult, indeed, is self-control.

ကိုယ္သာလွ်င္ ကို္ယ့္ဘဝရဲ႕ ပဲ့ကိုင္ရွင္ ( ဓ- ၁၆၀ )
ကိုယ္သာ ကိုယ့္ရဲ႕ အားကိုးရာပါ။
အျခားသူေတြဟာ ဘယ္မွာ အားကိုးရာ ျဖစ္ႏုိင္ပါ့မလဲ ?
ကို္ယ့္ကို္ယ္ကို လိမၼာယဥ္ေက်းေအာင္ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ဆံုးမရင္
အလြန္ရခဲလွတဲ့ မွီခိုအားကိုးရာကို ရႏုိင္ပါတယ္။

၁၆၀. ကုမာရကႆပမာတုေတၳရီဝတၳဳ (၁၆ဝ)
အတၱာ ဟိ အတၱေနာ နာေထာ၊ ေကာ ဟိ နာေထာ ပေရာ သိယာ။
အတၱနာ ဟိ သုဒေႏၲန၊ နာထံ လဘတိ ဒုလႅဘံ။

160. One truly is the protector of oneself;
who else could  the protector be?
With oneself fully controlled, one gains a mastery that is hard to gain.
a

ကင္ဆာဆဲလ္ လို အကုသိုလ္ ( ဓ- ၁၆၁ )
ေက်ာက္မွာျဖစ္တဲ့ စိန္ဟာ
တည္မွီရာေက်ာက္ကို ထြင္းေဖာက္ဖ်က္ဆီးပစ္သလို -
ကိုယ္ျပဳခဲ့တဲ့ မေကာင္းမႈ၊ ကို္ယ့္မွာျဖစ္တဲ့ အကုသိုလ္ကံဟာ
ပညာမဲ့တဲ့ကိုယ့္ကိုပဲ ေမႊေႏွာက္ဖ်က္ဆီးပစ္ပါတယ္။

၁၆၁. မဟာကာလဥပါသကဝတၳဳ(၁၆၁)
အတၱနာ ဟိ ကတံ ပါပံ၊  အတၱဇံ အတၱသမ႓ဝံ။
အဘိမတၳတိ ဒုေမၼဓံ၊  ဝဇိရံဝသၼမယံ မဏႎ။

161. The evil a witless man does by himself, born of himself and produced by himself, grinds him as a diamond grinds a hard gem.

ကိုယ့္ႏြယ္ ကို္ယ္ပ်ိဳး၊ ကိုယ့္ၾကိဳး ကိုယ္စြပ္ ( ဓ- ၁၆၂ )
မာေလာႏြယ္ဟာ သူမွီရာ သစ္ပင္ကို လႊမ္းမိုးရစ္ပတ္ ဖ်က္ဆီးပစ္သလို -
(တဏွာဟာ) တဏွာေၾကာင့္ သီလအျမဲပ်က္ေနသူကို လႊမ္းမိုးဖ်က္ဆီးပစ္ပါတယ္။
(တဏွာလႊမ္းမိုးခံရသူဟာ)
ရန္သူ႕အလိုက် မိမိကိုယ္မိမိ (ဆံုးရံႈးနစ္နာေအာင္) ဖ်က္ဆီးပစ္ပါတယ္။

၁၆၂. ေဒဝဒတၱဝတၳဳ(၁၆၂)
ယႆ အစၥႏၲဒုႆီလ်ံ၊ မာလုဝါ သာလမိေဝါတၳတံ။
ကေရာတိ ေသာ တထတၱာနံ၊ယထာ နံ ဣစၧတီ ဒိေသာ ။

162. Just as a single creeper strangles the tree on which it grows,
even so, a man who is exceedingly depraved harms himself
as only an enemy might wish.

မေကာင္းတာလုပ္ဖို႕လြယ္၊ ေကာင္းတာလုပ္ဖို႕ ခက္လွတယ္။ ( ဓ- ၁၆၃ )
(အျပစ္ရိွလို႕ အပါယ္လားေၾကာင္း) မေကာင္းမႈေတြ၊
ကိုယ့္အက်ိဳးစီးပြားမဲ့ေစတဲ့ အလုပ္ေတြကို လုပ္ဖို႕ လြယ္ပါတယ္။
(အျပစ္ကင္းလို႕ လူ၊နတ္၊  နိဗၺာန္ ေရာက္ေၾကာင္း) ေကာင္းမႈေတြ၊
ကိုယ့္အက်ိဳးစီးပြား တိုးမ်ားေစတဲ့ အလုပ္ေတြကို လုပ္ဖို႕ သိပ္ခက္ခဲပါတယ္။

(( သူေတာ္ေကာင္းဟာ ေကာင္းတာလုပ္ဖို႕ လြယ္ပါတယ္။
လူယုတ္မာဟာ ေကာင္းတာလုပ္ဖို႕ ခက္ပါတယ္။ ))

၁၆၃. သံဃေဘဒပရိသကၠနဝတၳဳ(၁၆၃)
သုကရာနိ  အသာဓူနိ၊ အတၱေနာ အဟိတာနိ စ။
ယံ ေဝ ဟိတၪၥ သာဓုၪၥ၊ တံ ေဝ ပရမဒုကၠရံ။

163. Easy to do are things that are bad and harmful to oneself.
But exceedingly difficult to do are things that are good and beneficial.

G

အယူမွား အပူမ်ား၊ အပါယ္သြား ( ဓ- ၁၆၄ )
မေကာင္းတဲ့ အယူမွားကို တည္မွီၿပီး - တရားမသိ၊ ပညာမရိွသူဟာ
တရားနွင့္ေနတဲ့၊ ပူေဇာ္အထူးကို ခံထိုက္တဲ့ ဘုရားရွင္ႏွင့္ အရိယာသူေတာ္စင္ေတြရဲ႕
အဆံုးအမသာသနာေတာ္ကို တားျမစ္ပယ္ဖ်က္ ကန္႕ကြက္တတ္ပါတယ္။
ဝါးသီးဟာ ဝါးပင္ကို သတ္ဖို႕ ျဖစ္လာသလို
အယူအဆမွားဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဖ်က္ဆီးဖို႕ ျဖစ္လာတာပါ။

၁၆၄. ကာလေတၳရဝတၳဳ(၁၆၄)
ေယာ သာသနံ အရဟတံ၊ အရိယာနံ ဓမၼဇီဝိနံ။
ပဋိေကၠာသတိ ဒုေမၼေဓာ၊ ဒိ႒ႎ နိႆာယ ပါပိကံ။
ဖလာနိ က႒ကေႆဝ၊ အတၱဃာတာယ ဖလႅတိ။

164. Whoever, on account of perverted views, scorns the Teaching of the Perfected Ones, the Noble and Righteous Ones—that fool,
like the bamboo, produces fruits only for self-destruction.

N

ကိုယ္သာလွ်င္ ကိုယ့္ဘဝရဲ႕ ဖန္တီးရွင္ ( ဓ- ၁၆၅ )
မိမိဟာ မေကာင္းမႈကို ျပဳလုပ္တယ္ဆိုရင္ မိမိကိုယ္တုိင္ပဲ ညစ္ႏြမ္းပူပန္ရပါတယ္။
မိမိဟာ မေကာင္းမႈကို မျပဳရင္ မိမိကိုယ္တုိင္ပဲ စင္ၾကယ္(ခ်မ္းေျမ႕)ရပါတယ္။
သန္႕ရွင္းစင္ၾကယ္ျခင္း၊ ညစ္ႏြမ္းေပတူးျခင္းဟာ
မိမိကိုယ္တုိင္ ျပဳလုပ္တာပါပဲ။
(( စင္ၾကယ္တဲ့ကုသိုလ္ႏွင့္ မစင္ၾကယ္တဲ့အကုသိုလ္ဟာ
ျပဳလုပ္သူ အသီးသီးမွာ အက်ိဳးေပးၾကတာပါ။ ))
အျခားသူက ကိုယ့္ကုိ (သီလ သမာဓိ ပညာ သိကၡာသံုးပါး ကိုယ္စားက်င့္ေပးၿပီး)
မသုတ္သင္ မသန္႕စင္ေပးႏုိင္ပါဘူး။
(( အျခားသူက ကိုယ့္ကို အကုသိုလ္မႈ ကို္ယ္စားျပဳၿပီး
ညစ္ႏြမ္းပူပန္ေအာင္ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါဘူး။ ))

၁၆၅. စူဠကာလဥပါသကဝတၳဳ(၁၆၅)
အတၱနာဟိ ကတံ  ပါပံ၊အတၱနာ သံကိလိႆတိ။
အတၱနာ အကတံ ပါပံ၊ အတၱနာဝ ဝိသုဇၩတိ။
သုဒၶီ အသုဒၶိ ပစၥတၱံ၊ နာေညာ အညံ  ဝိေသာဓေယ။

165. By oneself is evil done; by oneself is one defiled.
By oneself is evil left undone; by oneself is one made pure.
Purity and impurity depend on oneself; no one can purify another.

e e e

ႏွစ္ဖက္ျမင္ (ဓ- ၁၆၆ )
အျခားသူေတြရဲ႕ အက်ိဳးမ်ားစြာအတြက္
ကိုယ့္ရဲ႕ အက်ိဳးကို မဆုတ္ယုတ္ေစသင့္ပါဘူး။
ကိုယ့္အက်ိဳးကို ေကာင္းေကာင္းသိျမင္ၿပီး
(ရဟႏၱာျဖစ္တဲ့အထိ) ကိုယ့္အက်ိဳးရိွေအာင္
ေလ့လာအားထုတ္ ၾကိဳးစားသင့္ပါတယ္။

၁၆၆. အတၱဒတၱေတၳရဝတၳဳ(၁၆၆)
အတၱဒတၳံ ပရေတၳန၊ ဗဟုနာပိ န ဟာပေယ။
အတၱဒတၳမဘိညာယ၊ သဒတၳပသုေတာ သိယာ။

166. Let one not neglect one’s own welfare for the sake of another, however great. Clearly understanding one’s own welfare,
let one be intent upon the good.

H
Aအရွင္ဉာဏဝရ(ပါရမီ) ပူေဇာ္ပါသည္။ A